Fırat Nehri'nde bulunan yumuşak kabuklu kaplumbağa (Rafetus) türünün çoğaltılması için GAP Bölge Kalkınma İd****i Başkanlığı tarafından çalışma başlatıldı. Atatürk Barajı'nın bulunduğu Şanlıurfa'nın Bozova ilçesindeki Endüstri Meslek Lisesi'nin Su Ürünleri Bölümü'nde Fırat Kaplumbağaları için özel akvaryumlar hazırlandı. GAP Kalkınma İd****i Başkanlığı hazırladığı 23 bin YTL'Lik projeyle sadece Fırat Nehri Havzası'nda yaşayan kaplumbağaları koruyup üremelerini sağlamaya çalışacak.

GAP Bölgesi'nde yürütülen "GAP Yaban Hayatı Projesi" çalışmalarına danışmanlık yapan Doç. Dr. Ertan Taşkavak'ın hazırladığı "Fırat Yumuşak Kabuklu Kaplumbağası: Dünü, Bugünü ve Yarını" isimli rapor çoğaltılarak ilgili kuruluşlara iletildi. Bunun üzerine harekete geçen yetkiler Fırat Nehri kaplumbağasının korunması için çalışmalara başladı. "Rafetus Euphraticus" cinsi yavru kaplumbağaların koruma altına alınmasıyla başlayan proje, yaz mevsiminde suların ısınmasıyla daha da genişletilerek ana ve baba kaplumbağaların da koruma altına alınacağı bildirildi.

Projeden sorumlu GAP İd****i Bölge Müdürlüğü'nden Semih Dengi Atatürk Barajı Göl aynasında dev kaplumbağaları ve yavruları yakalamak için 8 tane pinker(kafes), yavru kaplumbağalar için 18 adet akvaryum, 50 adette yumurtlamaları için streper kutu hazırladıklarını vurguladı.

GAP İd****i Bölge Müdürü Rafet Yılmazoğlu ise kaplumbağaların yapılan DNA testlerinde 60 milyar yıl önce yaşadığını tesbit ettiklerini belirterek "Köylü tanımadığı için bu kaplumbaları uzun zamandır katlediyordu. Biz bunu duyunca koruma altına aldık. Zannediyorum ilerleyen yıllarda dünya insanın, hayvan severlerin, dünyada bu iş ile ilgilenlerin su ürünleri ile ilgilenenlerin dikkatini çekecektir.Dünyanın bir çok yerinden insanlar bu kaplumbağaları görmeye gelecektir.Bölgenin türzm potansiyelini de artıracağına inanıyorum" diye konuştu.

Şanlıurfa'nın Bozova ilçesine bağlı Çatak köyü yakınlarındaki Atatürk Barajı Gölü ve kıyısında 25 bin metrekarelik yapay koruma ve üreme alanı oluşturulduğunu anlatan Yılmazoğlu, Rafetus Euphraticus kaplumbağanın sadece ülkemizin değil aynı zamanda dünyanın bir biyolojik zenginliği ve mirası olduğunu hatırlattı.

Etcil cinsinden olan bu kaplumbağalar Fırat Nehri'ndeki balıklarla besleniyor. 25 kiloğram ağırlığına kadar çıkan bir metre uzunluğunda olabilen kaplumbağaya yöre halkı iri anlamına gelen 'Hut' ismini takarken bilim adamları 'refatus' ismini koydu. Rafetus'un diğer kaplumbağalardan farklı olan en ilginç yanının "sırt kısmının sünger kadar yumuşak, çene ve dişlerinin çok güçlü olması. Sırt üstü düşen kaplumbağa kendi imkanlarıyla düz dönebiliyor. Dişleriyle tornavidanın çelik kısmını kıracak kadar güçlü olduğu belirtiliyor. Fırat Havzası endemik kaplumbağasının sırt kısmı yeşil, karın altı kısmı ise sarı. İnsanlardan çok korkan bu kaplumbağalar kolay kolay su yüzüne çıkmıyor, çıksa bile yalnızca burnunu çıkartıyor.

Kaplumbağaların 1980'li yıllara kadar sayılarının 150'e yakın olduğunu belirten yöre balıkçıları, söz konusu kaplumbağaların balıkçıların ağlarını parçaladığı için balıkçılar tarafından sevilmediğini belirttiler.